การจัดระเบียบทางสังคม คือ อะไร ?

การจัดระเบียบทางสังคม หมายถึง "กระบวนการหรือวิธีการที่มนุษย์นั้นสร้างขึ้นมาเพื่อใช้ในการควบคุมหรือใช้ในการจัดระเบียบสมาชิกในสังคมให้มีความเป็นระเบียบและอยู่ร่วมกันอย่างสงบเรียบร้อย" หลังจากที่เรารู้ความหมายของ "การจัดระเบียบทางสังคม" แล้ว เราก็ควรที่จะทำความเข้าใจในเรื่องอื่นๆ ที่เกี่ยวกับ การจัดระเบียบทางสังคม ด้วย ซึ่งสามารถศึกษาได้จากเนื้อหาต่อไปนี้เลยครับ

ความจำเป็นของ "การจัดระเบียบทางสังคม"

1. เพื่อป้องกันและลดความขัดแย้งระหว่างสมาชิกในสังคม
2. เพื่อให้ความสัมพันธ์ของสมาชิกในสังคมเป็นไปด้วยดี
3. เพื่อให้สังคมเกิดความเป็นระเบียบเรียบร้อย สงบ สันติ

เครื่องมือ / วิธีการ / กระบวนการใน "การจัดระเบียบทางสังคม"

1. บรรทัดฐานทางสังคม หมายถึง ระเบียบแบบแผนที่คนในสังคมร่วมกันกำหนดขึ้นเพื่อเป็นหลักในการปฏิบัติตนของสมาชิกในสังคมให้เป็นไปด้วยความเป็นระเบียบเรียบร้อย ซึ่งบรรทัดฐานทางสังคมแบ่งออกเป็น 3 ประเภทด้วยกัน คือ

• วิธีประชาหรือวิถีชาวบ้าน คือ ระเบียบแบบแผนที่สมาชิกในสังคมปฏิบัติกันมาด้วยความเคยชินจนกลายเป็นที่ยอมในสังคม หากผู้ใดละเมิดหรือไม่ปฏิบัติจะมีบทลงโทษในลักษณะของการติเตียน นินทา เช่น การเจอผู้ใหญ่แล้วไม่ยกมือสวัสดี หรือการเจอครูแล้วไม่สวัสดี การกระทำดังกล่าวจะถูกตำหนิว่าเป็นคนที่ไม่มีมารยามทางสังคม เป็นต้น
• จารีต คือ ระเบียบแบบแผนที่มีหลักเกณฑ์มาจากความเชื่อทางด้านศาสนาเป็นส่วนใหญ่ หากกระทำผิดจะได้รับการตำหนิที่ค่อนข้างรุนแรง เช่น การอกตัญญูต่อบิดามารดา, การเป็นชู้กับสามีหรือภรรยาของผู้อื่น เป็นต้น การกระทำดังกล่าวจะถูกประนามจากสมากชิกในสังคมอย่างรุนแรง บางทีอาจมีการขับไล่ไม่ให้อยู่ร่วมในสังคมเดียวกันเลยทีเดียว
• กฎหมาย คือ กฎเกณฑ์ที่เป็นข้อบังคับและมีบทลงโทษที่ชัดเจนตามสิ่งที่ทำ เช่น การขโมย, การข่มขืน, การขับรถผิดกฎจราจร, การฆ่าคนตาย การกระทำดังกล่าวเหล่านี้จะมีบทลงโทษที่ชัดเจน เช่น ถูกปรับ, ถูกขังในเรือนจำ, ถูกประหารชีวิต เป็นต้น

2. สถานภาพ หมายถึง ตำแหน่งทางสังคมที่เกิดขึ้นมาตามธรรมชาติและที่เกิดขึ้นมาจากการกำหนดร่วมกันของสมาชิกในสังคม โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้สมาชิกได้ตระหนักถึงบทบาทหน้าที่และปฏิบัติตนตามสถานภาพที่ได้มา การได้มาซึ่งสถานภาพนั้นแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

• สถานภาพที่ได้มาตั้งแต่กำเนิด เช่น สถานภาพทางเพศ, สถานภาพความเป็นบุตร, สีผิว, ศาสนา, เชื้อชาติ เป็นต้น
• สถานภาพที่ได้หลังกำเนิดหรือได้มาด้วยความสามารถ เช่น ตำแหน่งหน้าที่การงาน (หัวหน้า, ผู้บริหาร, ผู้จัดการ), สถานภาพความเป็นพ่อแม่, สถานภาพทางวิชาการ (ศาสตราจารย์, รองศาสตราจารย์, ผู้ช่วยศาสตราจาร์, ด็อกเตอร์) เป็นต้น

3. บทบาท หมายถึง สิ่งที่ได้รับตามมาพร้อมกับสถานภาพ เช่น สถานภาพความเป็นพ่อแม่ก็มีบทบาทหน้าที่ในการอบรมเลี้ยงดูบุตรให้เป็นสมาชิกที่ดีในสังคม, สถานภาพความเป็นบุตรก็มีบทบาทหน้าที่ในการตอบแทนบุญคุณพ่อแม่โดยการเลี้ยงดูส่งเสียพ่อแม่ในยามชรา, สถานภาพครูก็มีบทบาทหน้าที่ในการอบรมสั่งสอนนักเรียน, สถานภาพหมอก็มีบทบาทหน้าที่ในการดูแลรักษาผู้ป่วย เป็นต้น

4. การควบคุมทางสังคม หมายถึง กระบวนการหรือวิธีการต่างๆ ที่จะทำให้คนในสังคมยอมรับและปฏิบัติตนตามบรรทัดฐานของสังคม โดยการควบคุมทางสังคมสังคมนั้นมีวิธีการที่นิยมใช้อยู่ 2 วิธีการด้วยกัน คือ

• การจูงใจ (เสริมแรงทางบวก) หมายถึง การให้รางวัลแก่สมาชิกในสังคมโดยการให้สิ่งที่สมาชิกในสังคมอยากได้ เช่น การเลี้ยงดูบุตร การเลี้ยงดูพ่อแม่ จะได้รับการลดหย่อนภาษี เป็นต้น
• การลงโทษ (ลงโทษทางลบ) หมายถึง การให้บทลงโทษแก่สมาชิกในสังคมโดยการให้สิ่งที่สมาชิกในสังคมไม่อยากได้รับ เช่น การตำหนิ การจำคุก การประหารชีวิต เป็นต้น

บทความเรื่อง "การจัดระเบียบทางสังคม" บทความนี้ ทางผู้เขียนได้ทำการรวบรวมเนื้อหาและเขียนเรียบเรียงขึ้นมาใหม่ด้วยความเข้าใจและกระบวนการคิดของผู้เขียนเอง หากบทความนี้ (การจัดระเบียบทางสังคม) มีความบกพร่องหรือขาดตกสิ่งใดไป สามารถแจ้งไว้ได้ที่ Comment ด้านล่างนี้เลยครับ และหากคิดว่าบทความนี้ (การจัดระเบียบทางสังคม) มีประโยชน์ ก็อย่าลืมแชร์บทความนี้ด้วยนะครับ ^_^